Türkiye’de bir ilki gerçekleştiren Samsun Büyükşehir Belediyesi, Katı Atık Düzenli Depolama Sahası’nda kurduğu biyogaz tankları ile sadece çöpteki organik atıkları kullanarak enerji elde edecek. Samsun Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Katı Atık Düzenli Depolama Sahası İşletme Müdürü Çevre Mühendisi Fatih Kutbay, kurumun faaliyetleri hakkında bilgiler verdi.
Atık yönetimi sürecinin başlangıçtan günümüze kadar olan gelişmeleri dile getiren İşletme Müdürü Çevre Mühendisi Fatih Kutbay, “2000 yılından itibaren Samsun Büyükşehir Belediye Başkanımız sayın Yusuf Ziya Yılmaz’ın Samsun’un kangren olmuş katı atık sorununu çözmek için gösterdiği istek ve kararlılığı sayesinde, katı atık yönetim planı ve uygulamasına yönelik çalışmalarımız başlamıştır. 2002-2007 yılları arasında katı atık yönetim planı, eğitim ve uygulama çalışmaları yanı sıra eski vahşi çöp döküm alanı olan Yılanlı derenin ıslahı çalışmaları sürdürülmüştür. 2008 Mayıs ayında Katı Atık Depolama Sahamız işletmeye açılmıştır. Başlangıçta günlük 400 ton çöp miktarı bugün itibariyle günlük 550 tona ulaşmıştır. 2014 Mart seçimleri sonrası değişen büyükşehir yasası gereği Büyükşehir sorumluluk alanına giren yeni ilçelerden günlük toplam 350 ton atığın bertarafı da bizim sorumluluğumuza geçmiştir. Bu atığın 200 tonu Bafra ve Havza’ya yapılacak Aktarma İstasyonları ile Büyükşehir Belediyesi Merkez Katı Atık Depolama Sahası’na getirilecektir. Kalan günlük 150 ton atık hale hazırda işletimde bulunan Çarşamba Katı Atık Depolama Sahası’nda bertaraf edilecektir. Merkez Depolama Sahası’ndaki uygulamalar Çarşamba Sahası içinde de faaliyete geçirilecektir. Atık miktarının yüzde 63 oranında artacak olması daha büyük kapasiteli bir sızıntı suyu arıtma tesisi yapımını beraberinde getirmiştir. Bu konudaki yeni arıtma tesisinin proje ve ihale çalışmaları devam etmektedir” dedi.
2010 yılı Ekim ayı itibariyle çöp gazından (metan gazı) enerji üretim faaliyetleri çalışmalarına başlandığını vurgulayan İşletme Müdürü Çevre Mühendisi Fatih Kutbay, “Çözüm ve uygulama ortağımız olan Samsun Avdan Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. firması alt yapı çalışmalarını bitirerek 2012 Mart ayında enerji üretimine başladı. Şu anda saatte bin 700 m3 metan gazı kullanarak saatte 3 bin Kw’lık enerji üretimi devam etmektedir. Bu da aylık ortalama 10 bin hanenin elektrik tüketim ihtiyacına denk geliyor. Amaç günde 7 bin Kw saat kapasiteye ulaşmaktır” diye konuştu.
Türkiye’de ilk olacak biyogaz tankları hakkında bilgi veren Fatih Kutbay, “2013 yılı içinde 10 bin m2 alan üzerinde firmamız tarafından biyogaz tankları yapımına başlanmıştır. 2014 yılı Haziran ayı sonunda 70 ton kapasite ile, depolama sahasına gelen katı atık içindeki organik madde ile üretime başlanacaktır. Bu özelliği ile Türkiye’de ilk kez uygulanacak olan sistem, sadece katı atık içindeki organik madde kullanılarak, ıslak fermantasyon metodu ile gerçekleştirilecektir. Bu fermantasyon ile oluşan metan gazı, halihazırda olan elektrik üretim motorları sayesinde elektriğe çevrilecektir. Fermantasyon sonrası kalan sıvı ve katı unsurlar organik sıvı gübre ve organik katı gübre olarak tarımda kullanılarak ekonomiye kazandırılacaktır. Bilim kurumlarıyla da laboratuvar ve analiz çalışmalarımız da devam etmektedir. Daha sonrasında bu tesislere ek olarak 2 biyogaz tankı daha yapılarak kapasite günde 210 tona ulaşacak ve sahaya gelen organik atığın çoğu bertaraf edilerek enerjiye dönüştürülecektir. Bu sayede Katı Atık Depolama Sahası’nın ömrü de uzamış olacaktır ” şeklinde konuştu.
Geri dönüşüm konusunda da açıklama yapan Kutbay, “Samsun merkezde ilçe belediyelerin faaliyetleri sonucu kaynağında yıllık ortalama 20 bin ton, Katı Atık Depolama Sahası ise ön işlem tesisinde de yıllık ortalama 10 bin ton ile toplamda yıllık 30 bin ton geri dönüştürülebilir atık ekonomiye kazandırılmaktadır. Ayrıca katı atık depolama sahasındaki ön işlem tesisinde civar köylerden bayan ağırlıklı 120 personel istihdam edilmektedir” ifadelerini kullandı.
2009 yılından itibaren günlük 4,5 ton kapasiteli tıbbi attık sterilizasyonun faaliyete geçtiğini hatırlatan Kutbay, “Sağlık kuruluşlarından toplanan günlük 4,5 ton tıbbi atık sterilize edilerek zararsız hale getirilmektedir” açıklamasında bulundu.
